Salı, Mart 18, 2008

2008 1. Ceyrek Sonuclari

Ekonomiyi birazcik takip edenler, Amerikan piyasalarinda olan bitenden haberdardir. Efendim, Bush'un Federal Rezervlerin basina atadigi Ben Bernanke, her market dikey dususe gececek gibi oldugunda bankalar arasi kredi faizlerini dusuruyor.

Sonuc? Dolar son 15 senenin en dusuk seviyelerinde. Altin'in onsu 1000 dolara, petrol'un barrel'i 112 dolara vurdu. Issizlik rakamlari son 7 senenin en kotusu. Tepedekiler "recession" dememek icin yirtiniyor.

Emlak balonu herkesin gozunun onunde sisti sisti ve sonunda gecen sene ortasinda patladi. Ozellikle son 5-6 senedir Wall Street yatirim bankalari ve hedge fund'larin zeki ve de becerikli ekonomi muhendisleri komplex finansal paketler cikarttilar. Bunlarin en gozdesi, "Mortgage backed security" denilen yatirim enstrumanlari.

Sistem oyle calistiki bu kagitlar deli gibi prim yapar oldu. Dolayisiyla bu kagitlari piyasaya surenler, alip satanlar surekli musteri talebi sebebiyle cok yuksek karlar edindiler. Kagitlari piyasaya surmeleri icin borc vermeleri (mortgage dagitmalari) gerekiyordu ve bu adam oder odemez demeden onune gelene mortgage veren bir sistem cikti ortaya.

Simdi sistemin curuklugu meydana cikti. Bankalarin elinde kagit var ama millet mortgage'ini odeyemiyor. Dolayisiyla batik kredi dolu ortalik.

Gecen yil sonuna dogur Wall Street firmalari arka arkaya zararlar acikladilar ayni donemde Goldman yine kar acikladi. O zamandan beri degisen bir sey yok. Piyasalar asagi dogru gidiyor. Cesitli yerlerde bankalar, kredi kuruluslari batiyor. Pek cok sirket calisanlarini azaltmaya gitti. Bizim sirketten de %5 isten cikartildi. Durum gayet gergin...

Derken gecen hafta sonuna dogru piyasalar cok ciddi bir sallanti daha yasadi. 85 senelik saygin wall street firmalarindan biri olan Bear & Sterns iflasin esigine geldi. Gecen yil hisse senedi 160$ olan sirket hafta sonu hissesi 2$'dan JP Morgan Chase tarafindan satin alindi. Federaller de copcatanlik yaptilar. 14000 calisanin yarisi atilacakmis. Gecen sene milyarlarla olculen sirket, 240 milyon dolarciga gitti.

Tabii cok ciddi tartismalar oldu. Her firsatta Federalleri interventionist olmakla suclayan, markete elleme baska bir sey istemezuk diyen Wall Street uzmanlari "tamam bu adamlar kurtarilmayi haketmiyor ama kurtarilmazlarsa sistem coker" filan demeye basladi.

Herkes boyle bakmiyor tabii. Dun gormus gecirmis bir yatirimci "biraksin Federaller batsin; tutmaya calistikca daha kotu olacak. Iflas kotu bir sey degil; sistemin temizlenmesi lazim. Aksi takdirde bir daha ki sefere gene federaller bizi kurtarsin diyecekler. Bu adamlar altlarindaki Maserati'leri tutsunlar diye vergilerimiz gidiyor" diye isyan ediyordu NPR'da (National Public Radio).

Neyse, gelelim bizim sirketin durumuna. Dedigim gibi durumlar kotu; herkesin kafasi karisik; sinirler gergin ve dun Goldman zarar aciklayacak turu haberler cikti. Sirketin hisse seneti 140$a kadar dustu (gecen sene 255'i gormustu). Tabii Bezen hanim hemen "hadi alalim Goldman'i; yine cikacak bak; hep kaciriyoruz" dedi ama "neyle?".

Hakli cikti gerci. Bugun sirket yine 1.5 milyar dolar kar acikladi. Kar %50 dusmus ama tum beklentilerin uzerinde. Hisse senedi basina 3.23$ demek bu. Net gelir 8.34 milyar dolar olmus.

Ozellikle Bear'in batmasindan sonra yatirimcilar arasindaki Goldman'in degeri daha da artmis. Sirkete para akisinin hizlandigi yonunde. Piyasa'da genel kani "herkes zarar aciklarken bu adamlar gayet guzel gidiyorlar; herkesten daha iyiler; niye riske girip diger bankalara gideyim" seklinde imis.

Soylentilerin yalancisiyim...

4 yorum:

Adsız dedi ki...

Merhaba Adil,

Yine Goldman ile ilgili bi sey ararken sayfanizi gormustum. Sonra ara ara bakmaya basladim. Bebegin buyumesini takip ediyorum:)

Cok merak ettigim bi sey var. Gecen sene GS ortalama 660K bonus verdi gibi haberler cikti. Bunun dogruluk payi nedir? Mesela IT de calisan bi VP bu kadar bonus aliyor mu? IT de calisan insanlarin base maaslari ne kadar? Ortalama ne kadar bonus aliyorlar?

PS: Minado bizim de favorimiz.

Adil Hindistan dedi ki...

Aslinda bunu da daha once yazdim. Ortalama olarak bakinca dogru olabilir o rakam ama Sirkette 7000 tane VP var. 1000'a yakin MD var. Partnerlarin sayisini hatirlamiyorum ama 200-300 gibi bir sey kalmis aklimda. Simdi CEO 50-60 milyon dolari cebine atiyor, ordan asagiya inmeye basliyor rakamlar. Tabii ki o rakamin o kadar yuksek olmasinin sebi bu buyuk rakamlar.

Yalniz galiba gazeteler onu yanlis yazdi. Compansation 600bin dolar aslinda bonus degil. Goldman'da compansation fix maas + bonus + 401K + sigortaya sizin icin odenen para gibi bir formulu var. Bazilari icin (trader'lar) gelirin buyuk kismi bonus. Mesela 400bin fix maas, ama bir milyon dolar bonus olabiliyor.

IT'de 70K alan da var 300-400K alan da. Ortalama diye bir sey yok aslinda, pozisyon, bulundugunuz yer ve yapilan ise gore degisiyor. Ayni isi yapan kisilere Hindistan'da odenen parayla NY'da odenen para bir degil.

VP'lerin de dereceleri var. VP bir unvan ama maasi etkileyen asil derece farkli. IT'de compansation olarak bu rakami alan VP'ler vardir ama sirf bonus olarak alan olacagina ihtimal veremiyorum.

Adil Hindistan dedi ki...

Bu arada, ustteki cevabi biraz gec verdim; cunku maalesef outlook spam folderina gitmis yorum. Gec gordum :(

Adsız dedi ki...

Merhaba Adil,
Cevap yazdigina sevindim. Blogunu takip etmeye devam edicem. Evlerimiz yakin, nasil olsa bi gun tanisiriz:)
Bebek cok sirin, annesine benziyor. Gule gule buyutun:)