Petropolis ve 1. Pedro (Brezilya)

Bezen'cim sagolsun usenmedi Brezilya gezisini yazma isini ustlendi. Ben de tarihe merakli oldugumdan, bir iki not duseyim.

Petropolis, Petro'nun sehri demek (bunu tahmin etmissinizdir). Burda adi gecen Portekiz Imparatoru 1. Pedro (Tam adini yazayim da eglenin: Pedro de Alcântara Francisco António João Carlos Xavier de Paula Miguel Rafael Joaquim José Gonzaga Pascoal Cipriano Serafim de Bragança e Bourbon).

Brezilya'yi Portekiz'den bagimsiz ilan edip ilk imparatoru olmus. Daha 9 yasindayken Avrupa'da Napolyon Savaslari yuzunden kan govdeyi goturdugunden tirsip Portekizden kacmislar. Bu Napolyon savaslari tum Avrupa ve dunya tarihini derinden etkileyen ama bizim tarihimizde pek bilmedigimiz bir donem (Oysa 1798-1801 yillari arasinda Osmanli, Portekiz, Rusya ve Ingiltere ile birlikte olup bir ucun savasa katilmis). 1799-1815 yillari arasinda Ingiltere ile Fransa arasinda baslayip yayilan bir seri savasa verilen toplu ad bu.

Aslinda guzel bir yazi konusu Napolyon savaslari ama cok kisaca ilintilentirecek olursan, ornegin bu savaslar Milliyetcilik kavraminin baslamasina sebep olarak gosteriliyor.

Savaslarin sonunda Fransa, Avrupa'daki hakim pozisyonunu kaybederken, Ingiltere donanmasi dunya denizlerindeki en buyuk guc haline geliyor ve Ingiltere de Dunyanin en guclu ulkesi haline geliyor.


Daha once "Fatal Shore" kitabini anlatirken de bahsetmistim, Ingiltere, Avustralya'da gozu yokken Napolyon savaslari dolayisiyla oraya hukmetmeye karar veriyor ve mahkumlarini oraya gonderiyor.

Neyse, biz Portekiz ve Brezilya baglantisina donelim. Savas bitince Portekize hukmeden hanedan Brezilya'dan ayrilip tekrar Portekize doner ve Brezilya'danin tum imparatorluk uzerindeki yetkilerini kaldirir. Bunun uzerine Brezilya'da gelisen milliyetci akimlara orada hanedanin temsilcisi olarak Rio De Janeiro Eyaletinin yoneticisi olarak kalan 1. Pedro onculuk eder ve 1820'deki isyandan sonra imparator olarak Brezilya'nin basina gecer.

Yalniz ulke biraz kosmopolitan bir yer. Rio De Janeiro gayet liberal iken ulkenin geri kalani daha tutucudur ve Portekize bagimli kalmayi ister. Sonucta 1825'de Brezilya, Arjantin ile savas halinde iken Cisplatine eyaleti bagimsizligini ilan eder ve Uruguay dogar.

1826'da babasi olunce, 1. Pedro kendini Portekizin 4. Krali ilan eder ancak kisa bir sure sonra yetkilerini 7. yasindaki kizi Maria II 'ya devreder ve onun hamisi olarak da kiziyla evlenmesi sartiyla kardesi Dom Miguel i secer. Tabii bir turlu karar verememesi her iki cephede de suratlarin asilmasina sebep olur.

Daha sonra 1831'de Brezilya imparatoru olarak 5. yasindaki oglu Pedro II'ye devreder ve bu esnada haksizca kendini Kral ilan eden kardesi ile savasmak uzere (2 kardesin savasi) Portekiz'in yolunu tutar. Bu savasi kazanir ve yeniden kizi 2. Maria'yi tahta gecirir. 3 yil sonra 1834'de daha 36 yasinda iken, Tuberkuloza yakalanir ve olur.